کد مطلب:107061 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:147

حکمت 365











[صفحه 724]

ابن جریر طبری در كتاب تاریخ خود از عبدالرحمن بن ابی لیلی، فقیه، روایت كرده است- و او از جمله كسانی بود كه برای جنگ حجاج با پسر اشعث خروج كرده بودند- در ضمن سخنانی كه مردم را به پیكار وادار می كرد گفت: من از امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) شنیدم، روزی كه با اهل شام روبرو شدیم می فرمود: (ای گروه مومنان هر كه ببیند ستمی به كار می برند، و مردم را به كار زشتی می خوانند و آن را به دل انكار كند پس رهایی یافته و بیزاری جسته است، و هر كسی به زبان آن را زشت شمارد به اجر و مزد رسیده است و پاداشش از آن كه به دل انكار كرده بیشتر است و هر كس به شمشیر به مقابله ی آن برخیزد تا كلمه ی خدا برتر و كلمه ی ستمگران پایین تر گردد او به رستگاری رسیده و به راه راست قیام كرده، و نور یقین و ایمان بر قلب او تابیده است). چون انكار و رد عمل ناپسند بر هر مكلفی در حد توانایی اش واجب است، و مرتبه ی نازل توانایی انكار قلبی است كه برای هر كسی میسر است و بالاترین و آخرین مرتبه ی انكار با دست و زور بازو است، و حد وسطش انكار به زبان است درجات استحقاق پاداش انكار نیز مترتب بر درجات آن خواهد بود. اما این كه امام (ع) تنها، شخصی را كه

به دل انكار كند به رهایی و نجات از عذاب اختصاص داده است، برای اینست كه وی مرتكب گناهی نشده و اما این كه از پاداش معینی برای او یاد نكرده، با این كه هر واجبی پاداشی دارد، از آن روست كه هدف از انكار امر منكر، برطرف ساختن آن است در صورتی كه در انكار قلبی هیچ اثر روشنی برای از بین بردن منكر نیست، گویا كاری كه باعث اجر باشد نكرده است. و این كه فرمود: تا كلمه ی خدا برتر گردد، زیرا اگر هدف انكاركننده، آن نباشد بلكه هدفش ریا و یا دنیا باشد، به راه هدایت نرفته است. كلمه ی: التنویر، را استعاره برای روشن شدن حق از باطل در دل شخص آورده است.


صفحه 724.